این مقاله را به اشتراک بگذارید
یاس
یاسر بختیاری، که با نام هنری «یاس» شناخته میشود، از دل خیابانهای تهران در ایران، توانست رپ فارسی را به جهانیان معرفی کند. یاس که در سال ۱۳۶۱ (۱۹۸۲) متولد شده، نه تنها از حامیان این سبک موسیقی به شمار میرود، بلکه به عنوان یکی از بنیانگذاران آن نیز مطرح است.
یاس که به همراه داشتن آویز «فروهر» شناخته میشود، نماد ملیگرایی ایرانی و ارتباط با آیین زرتشت به شمار میرود و موسیقی خود را با بار فرهنگی و تاریخی غنی میکند.
محبوبیت جهانی یاس، صرفا یک ادعا نیست و با بررسی میزان دنبال کنندهها و بازدیدهای کانال رسمی یوتوب یاس، این امکان فراهم شده تا تعداد مخاطبان و شهرت جهانی این هنرمند را تخمین زد. در این مقاله قصد داریم تا کمی عمیقتر به بررسی، آغاز فعالیت هنری یاس بختیار از کودکی تا حضور در صحنههای جهانی به پردازیم.
چالشها و جنجالهایی یاس با آن روبرو بوده را واکاوی کنیم و فصل ظهور او به عنوان چهرهای تأثیرگذار در موسیقی ایران و فراتر از آن را با هم مطالعه کنیم و در ادامهی درخشش یاس در عرصه جهانی، داستان او روایتی از استقامت، استعداد و قدرت موسیقی در شکستن مرزهای جغرافیایی و فرهنگی را بازگو کنیم
دوران کودکی و آشنایی با موسیقی
یاس، متولد ۱۳۶۱ در شهر تهران است. او اصالتا رضوانشهری است اما محل تولد وی و سبک زندگی او باعث شده تا آثارش نیز تحتتاثیر زادگاهش قرار گیرد. پدر او نقش مهمی در زندگی و به خصوص در علاقهی او به موسیقی ایفا کرد. آشنایی با موسیقی در سنین پایین، زمینهساز فعالیتهای حرفهای بعدی یاس در حوزهی رپ فارسی شد. پیشینهی فرهنگی و خانوادگی یاس، نقشی اساسی در شکلگیری شخصیت و مسیر حرفهای او داشته است. این تلفیق منحصر به فرد، در آثار و شخصیت عمومی یاس مشهود است.
آشنایی زودهنگام با هیپ-هاپ و توپاک
در سن ۱۴ سالگی، دنیای موسیقی یاس پارادوکسی را تجربه کرد. پدرش از یک سفر کاری در آلمان با جدیدترین آلبوم توپاک و سایر آهنگهای هیپ-هاپ به خانه بازگشت. این آشنایی با آلبومهای توپاک در سالهای شکلگیری ذهن و شخصیت هنری او، تأثیر عمیقی بر سبک و آرزوهای موسیقیاییاش گذاشت. شیفتگی یاسر بختی به توپاک در جوانی، با توانایی هنرمند نمادین آمریکایی برای آمیختن هیپ-هاپ با کنشگری اجتماعی تقویت شد و او را به سمت موسیقی اجتماعی سوق داد.
تبدیل تراژدی شخصی به بیان خلاقانه
مرگ ناگهانی پدر یاس، او را به نقش سرپرست اصلی خانواده سوق داد و مجبورش کرد آرزوهای دانشگاهی خود را کنار بگذارد و پی جبران بدهیهای پدرش تحصیل را راها کند و به سراغ بازار کار برود. این دوره از سختی و مسئولیت، نقطه عطفی برای یاس بود، زیرا او شروع به نوشتن اشعاری کرد که با گذشت زمان به متن آهنگهایش تبدیل شد. علیرغم مواجهه با انتقاد از مخاطبیانی که هنوز به موسیقی رپ آشنا نبودند، تلاشهای یاس در نهایت با موفقیت همراه بود. اولین آهنگ او با عنوان «بوم»، الهام گرفته از زلزله بم در ایران، آغاز سفر او به دنیای رپ فارسی بود و تراژدی شخصی را به بیان خلاقانه تبدیل کرد.
ظهور به عنوان چهرهای شناختهشده در موسیقی ایران
مسیر یاس برای تبدیل شدن به چهرهای شناختهشده در موسیقی ایران، مملو از چالش بود، با این حال پشتکار و رویکرد منحصربهفرد او به موسیقی رپ، اثری ماندگار در صحنه موسیقی ایران بر جای گذاشته است. شهرت او گواهی بر توانایی در عبور از موانع و پذیرش ریشههای فرهنگی برای خلق موسیقیای است که با مخاطبان سراسر جهان طنینانداز میشود.
چالشهای تولید موسیقی رپ در ایران
یاس در اوایل فعالیتهای هنری خود با موانع قابل توجهی روبرو بود، به خصوص در مورد پذیرش رپ به عنوان یک ژانر جدی در صنعت موسیقی ایران.
مبارزه برای به رسمیت شناخته شدن با دشواری کسب مجوز برای انتشار قانونی موسیقی تشدید میشد و بسیاری از هنرمندان را به سمت فعالیت در زیرزمینی سوق میداد تا از تأخیر و سانسوری که اغلب پیامهایشان را منسوخ میکرد، اجتناب کنند. جنبه مالی تولید موسیقی، که هنرمندان اغلب بدون بازگشت مالی قابل توجه، سرمایه خود را صرف آن میکردند، نشاندهندهی اشتیاق و تعهدی است که برای دنبال کردن حرفهی رپ در ایران لازم است. علاوه بر این، وضعیت صنعت موسیقی، با نظارت و سانسور دولتی، چالشی دائمی برای هنرمندانی بود که تلاش میکردند از طریق موسیقی، هویت فرهنگی مدرن خود را بیان کنند
تأثیر شعر فارسی بر موسیقی یاس
موسیقی یاس تحت تأثیر عمیق سنت غنی شعر ایران قرار دارد. او با تلفیق شعر کلاسیک فارسی و بیتهای مدرن به سراغ مسائل اجتماعی میرود و تجربیات شخصی خود را بیان میکند. این آمیختگی عناصر سنتی و معاصر، تمایز موسیقی یاس را رقم زده است و به او این امکان را میدهد تا با بهرهگیری از ریشههای فرهنگی و تاریخی جامعه ایرانی، با مخاطبان گستردهای ارتباط برقرار کند.
علاقه او به توپاک، در کنار احترام او به شاعران کلاسیک ایرانی مانند مولانا، رویکرد او به رپ را شکل داده است و موسیقی او را به ابزاری قدرتمند برای داستانسرایی و بیان فرهنگی تبدیل کرده است.
ظهور یاس به عنوان چهرهای شناختهشده در موسیقی ایران، روایتی جذاب از استقامت، خلاقیت و قدرت موسیقی در شکستن موانع فرهنگی است. مسیر او بر چالشهایی که هنرمندان در ایران با آن روبرو هستند تأکید میکند، در عین حال پتانسیل موسیقی را به عنوان سکویی برای نقد اجتماعی و هویت فرهنگی را برجسته میسازد.
آثار (قطعه، آلبوم و موزیک ویدئو)
یاس در طول دوران حرفهای خود آهنگها و آلبومهای متعددی منتشر کرده است که برخی از آنها به دلیل محتوای قوی، پیامهای اجتماعی و نوآوری در سبک موسیقی، به شهرت و محبوبیت زیادی دست یافتهاند.
در اینجا به تعدادی از آهنگها و آلبومهای قابل توجه یاس اشاره میکنیم:
آهنگها
- بیم: این آهنگ که در سال ۱۳۹۶ منتشر شد، به یکی از مشهورترین و محبوبترین آهنگهای یاس تبدیل شده است. این آهنگ به مسائل اجتماعی و سیاسی میپردازد و با انتقادات صریح از وضعیت موجود، بازتابی از درد و رنج مردم ایران است.
- سفارسی: این آهنگ که در سال ۱۳۹۳ منتشر شد، به انگیزه و امید میپردازد و یاس در آن از تلاش و پشتکار خود برای ادامه مسیر موسیقی، علیرغم چالشها و سختیها میگوید.
- بند ناف: این آهنگ که با همکاری آمین منتشر شد، به موضوع احساسات و عواطف انسانی میپردازد و یاس در آن به بیان احساسات درونی خود میپردازد.
- دیگه نیست: این آهنگ که در سال ۱۳۹۷ منتشر شد، به موضوع مرگ و از دست دادن عزیزان میپردازد و یاس در آن به بیان غم و اندوه خود از فوت پدرش میپردازد.
آلبومها
- رگ خواب: این آلبوم که در سال ۱۳۸۸ منتشر شد، اولین آلبوم رسمی یاس است و شامل تعدادی از آهنگهای مشهور او مانند “هویت من” و “بغض یعنی” میشود.
- سورپرایز: این آلبوم که در سال ۱۳۹۲ منتشر شد، دومین آلبوم رسمی یاس است و شامل تعدادی از آهنگهای مشهور او مانند “من ادامه میدم” و “سرباز وطن” میشود.
- کلاشنیکف: این آلبوم که در سال ۱۳۹۵ منتشر شد، سومین آلبوم رسمی یاس است و شامل تعدادی از آهنگهای مشهور او مانند “سرکوب” و “فشار” میشود.
لازم به ذکر است که این فقط تعدادی از آهنگها و آلبومهای قابل توجه یاس است و او آهنگها و آلبومهای متعدد دیگری نیز منتشر کرده است که میتوانید با جستجوی نام او در اینترنت به آنها دسترسی پیدا کنید.
